1.Τι ονομάζουμε αρτηριακή πίεση και ποιες οι φυσιολογικές τιμές της;
Αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στο τοίχωμα των αρτηριών καθώς περνά μέσα σε αυτές. Η αρτηριακή πίεση εξαρτάται από την ροή του αίματος . Εάν η αρτηριακή πίεση είναι υψηλή, τότε η καρδιά μας πρέπει να εργαστεί δυνατότερα για να διατηρήσει επαρκή ροή αίματος στο σώμα μας.
Η αρτηριακή πίεση παρουσιάζεται με δύο αριθμούς. Ο πρώτος αριθμός, π.χ. το 130 είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στο τοίχωμα των αρτηριών καθώς φεύγει από την καρδιά κι ονομάζεται συστολική πίεση ή μεγάλη, ενώ ο δεύτερος αριθμός, π.χ. 80 είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών όταν η καρδιά πια ξεκουράζεται κι ονομάζεται διαστολική πίεση ή μικρή. Οι φυσιολογικές τιμές είναι <140/90mmHg.Ιδανική πίεση θεωρείται <120/80mmHg.
2.Ποιά τα αίτια της αρτηριακής υπέρτασης
Στο 95% των περιπτώσεων η υπέρταση είναι ιδιοπαθής δηλ. δεν βρίσκουμε την αιτία. Στο 5% των περιπτώσεων οφείλεται σε νεφρικά αίτια ( π.χ στένωση νεφρικής αρτηρίας) , επινεφριδιακά αίτια(πρωτοπαθής αλδοστερονισμός, φαιοχρωμοκύτωμα) βιολογικά αίτια (σύνδρομο υπνικής άπνοιας, υποθυρεοειδισμός) ,εξωγενή αίτια (ορισμένα φάρμακα, αλκοόλ).
3. Πώς θα καταλάβω ότι έχω υπέρταση;
Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι έχουν υπέρταση, καθώς δεν έχουν συμπτώματα. Ο μόνος τρόπος να το αναγνωρίσεις είναι να την μετρήσεις. Άλλωστε γιαυτό αποκαλείται και σιωπηλός δολοφόνος. Υπάρχουν αξιόπιστα ηλεκτρονικά πιεσόμετρα για εύκολη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης. Τα πιεσόμετρα καρπού δεν θεωρούνται αξιόπιστα και δεν συνιστώνται. Συνιστάται οι μετρήσεις να γίνονται σε συνθήκες ηρεμίας, δύο φορές την ημέρα, το πρωί πριν από τα φάρμακα αν λαμβάνει ο υπερτασικός και το απόγευμα 12 ώρες αργότερα. Κάθε φορά να γίνονται δύο μετρήσεις με μεσοδιάστημα ενός λεπτού μεταξύ των μετρήσεων. Προ της μέτρησης περίπου ½ ώρα να μην έχει γίνει κατανάλωση καφέ ,τσιγάρου και φαγητού. Πολύ καλή μέθοδος για τη διάγνωση της υπέρτασης είναι η 24ωρη καταγραφή της, με ένα φορητό ηλεκτρονικό πιεσόμετρο όπου μετράει την πίεση κάθε 15-30 λεπτά επι 24ώρες και έτσι ο θεράπων καρδιολόγος βγάζει εύκολα το συμπέρασμα αν κάποιος έχει υπέρταση.
4.Πρέπει να θεραπεύσω την αυξημένη αρτηριακή πίεση;
Η υπέρταση είναι ένας από τους σημαντικότερους και συχνότερους παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο, έμφραγμα μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια. Επίσης η υψηλή πίεση που παραμένει αρρύθμιστη προκαλεί βλάβες μη αναστρέψιμες στα νεφρά που μπορούν να οδηγήσουν στην ανάγκη αιμοκάθαρσης. Η μείωση της αρτηριακής πίεσης ελαττώνει κατά 40% τα εγκεφαλικά επεισόδια και κατά 15% τα εμφράγματα μυοκαρδίου. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μεγάλη πρόοδος στην αντιμετώπιση της αλλά το πρόβλημα εξακολουθεί να υπάρχει γιατί τα περισσότερα υπερτασικά άτομα δεν έχουν καλή ρύθμιση της πίεσης τους. Άρα η ρύθμιση της είναι απαραίτητη.
5.Προτού φτάσω στα αντιυπερτασικά φάρμακα μπορώ να κάνω κάτι;
Αλλαγές στον τρόπο ζωής -υγεινοδιαιτητικά μέσα-
Α. Να χάσουμε βάρος και να διατηρηθούμε σε φυσιολογικά όρια.
Αποφυγή φαγητών υπερβολικής θερμιδικής αξίας. Οχι στην εύκολη λύση των έτοιμων φαγητών των ταχυφαγείων ,των κάθε λογής σνακ κ.ο.κ
Β. Μείωση κατανάλωσης αλκοόλ
Ασφαλής κατανάλωση θεωρείται για τους άνδρες οι 14-21 μονάδες εβδομαδιαίως και για τις γυναίκες οι 7-14 μονάδες. Μια μονάδα αλκοόλ ισοδυναμεί με 145ml κρασί ή 40 ml ουίσκι, βότκα, ούζο ή 300ml μπύρας.
Γ. Μείωση κατανάλωσης άλατος
Μείωση σε 5gr ημερησίως(1 κουταλιά του γλυκού).Δυστυχώς ο μέσος άνθρωπος καταναλώνει πολύ περισσότερο αλάτι χρησιμοποιώντας είτε αυτούσια επιπρόσθετο αλάτι στο φαγητό του είτε τροφές με μεγάλη περιεκτικότητα σε αλάτι π.χ τυριά, αλλαντικά, σάλτσες, τσίπς, ξηροί καρποί κ.ά. Τροφές πλούσιες σε κάλιο όπως πορτοκάλια, μανταρίνια, μπανάνες, ακτινίδια, τομάτες προστατεύουν από την υπέρταση γιατί ανταγωνίζονται τις δράσεις του νατρίου
Δ. Περιορισμός του άγχους, διατηρώντας αισιόδοξη στάση ζωής
Ε. Άσκηση.
Η συστηματική άσκηση επιφέρει σημαντική μείωση στις τιμές της συστολικής και διαστολικής πίεσης. Τα οφέλη όμως δεν είναι μόνιμα και με τη διακοπή της άσκησης οι τιμές επανέρχονται στα αρχικά επίπεδα.
ΣΤ. Διακοπή καπνίσματος.
Το κάπνισμα προκαλεί οξεία αύξηση της πίεσης και της καρδιακής συχνότητας μέσω ενεργοποίησης του συμπαθητικού συστήματος που επιμένει για 15 λεπτά περίπου μετά το κάπνισμα ενός τσιγάρου. Οι υπερτασικοί καπνιστές έχουν διπλάσια θνητότητα συγκριτικά με τους μη καπνιστές υπερτασικούς.
Γιώργος Στασής
Καρδιολόγος
Διάβασε το βιογραφικό
