1.Γιατρέ μου, όταν αναφερόμαστε στον Καρκινικό Πόνο, το μυαλό μας πάει απευθείας σε πόνο που δεν ελέγχεται. Μέσα από την εμπειρία σας ο πόνος μπορεί να ελεγχθεί ή να ανακουφιστεί;
Σήμερα, ένας μεγάλος αριθμός ασθενών βιώνει τον Καρκινικό Πόνο. Συγκεκριμένα, το 64% των ασθενών με καρκίνο αναφέρουν πόνο σε όλες τις φάσεις της ασθένειας. Ακόμη και μετά τη θεραπεία, ένα 33% των ασθενών αναφέρουν πόνο.
Σε αρκετές περιπτώσεις, η αντιμετώπιση του καρκινικού πόνου γίνεται αποκλειστικά με φαρμακευτική αγωγή από τον ογκολόγο του ασθενούς, ενώ οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές και οι συμπληρωματικές τεχνικές καθυστερούν ή παραλείπονται. Ως αποτέλεσμα, οι ασθενείς δεν λαμβάνουν μια ολιστική αντιμετώπιση που θα συμβάλει πιο δραστικά στην ανακούφιση από τον πόνο.
Σήμερα οι πολλές επιλογές αναλγητικών φαρμάκων, οι επεμβατικές θεραπείες, σε συνδυασμό με τις ογκολογικές θεραπείες, που αντιμετωπίζουν αιτιολογικά τον πόνο, παρέχουν σημαντική ανακούφιση και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών.
2. Οι άνθρωποι με Καρκινικό Πόνο συχνά παρατηρούν ότι μεταμορφώνεται καθ’ όλη την ημέρα.
Ο καρκινικός πόνος είναι σύνθετος και εξελισσόμενος επομένως οι ασθενείς που υποφέρουν χρειάζονται αφοσίωση. Όλοι οι επαγγελματίες υγείας, και ιδιαίτερα στον χώρο της ογκολογίας, οφείλουν να αναγνωρίζουν και να έχουν σαν προτεραιότητα την ανάγκη των ασθενών για ανακούφιση από τον πόνο, αλλά και την προσφορά ποιότητας στην ζωή τους. Έχουν πολλές επιλογές και είναι δόκιμο να αποτείνονται στα Ιατρεία Χρόνιου Πόνου για μια ολιστική αντιμετώπιση του πόνου τους.
3. Τι προκαλεί πόνο σε ανθρώπους με καρκίνο και ποιοι είναι οι τύποι του Καρκινικού Πόνου;
Ο Καρκινικός Πόνος μπορεί να είναι αποτέλεσμα της πρωτοπαθούς εστίας του καρκίνου ή μεταστατικών αλλοιώσεων (παθολογικά κατάγματα), ή να οφείλεται σε παρενέργειες των διαγνωστικών ή θεραπευτικών επεμβάσεων που πραγματοποιούνται (βιοψία, ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία).
Μιλώντας για Καρκινικό Πόνο, ο πόνος είναι τυπικός σωματικός (κάκωση ιστών), σπλαχνικός, νευροπαθητικός (κάκωση κεντρικού ή περιφερικού νεύρου) ή συνδυασμός όλων αυτών.
Είναι σημαντικό εδώ να επισημάνουμε ότι ο καρκινικός πόνος ακολουθεί την ίδια οδό (νευροφυσιολογική οδό) με το μη καρκινικό πόνο.
Ο Νευροπαθητικός Πόνος είναι μια από τις πιο συχνές μορφές χρόνιου πόνου και προέρχεται από οργανική βλάβη ή δυσλειτουργία του νευρικού ιστού. Το είδος αυτό του πόνου πολλές φορές εμφανίζεται σε καρκινοπαθείς και μπορεί να σχετίζεται με τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα, την ακτινοβολία, ακόμη και με τις χειρουργικές επεμβάσεις που υποβάλλεται ο ασθενής.
Τα συχνότερα νευροπαθητικά σύνδρομα πόνου εμφανίζονται κυρίως μετά από χειρουργικές επεμβάσεις όπως:
- Το σύνδρομο πόνου μετά από μαστεκτομή (πόνος μέλους φάντασμα).
- Το σύνδρομο πόνου μετά από θωρακοτομή
- Επώδυνη πολυνευροπάθεια λόγω της χημειοθεραπείας
- Μετακτινική ίνωση του βραχιόνιου ή του οσφυοϊερού ή άλλων πλεγμάτων
Ο παροξυσμικός πόνος (breakthrough pain) χαρακτηρίζεται από παροδική έξαρση του πόνου, που εμφανίζεται ακόμη και σε ασθενείς με σταθερό ελεγχόμενο πόνο. Οι κυριότερες αιτίες είναι η επίδραση του όγκου, η αντινεοπλασματική θεραπεία και η παρουσία συννοσηροτήτων.
Τα χαρακτηριστικά του παροξυσμικού πόνου είναι τα πολλαπλά επεισόδια μέσα στην ημέρα, με ταχεία έναρξη και μέση χρονική διάρκεια 30 λεπτών, δεδομένου ότι ο ασθενής λαμβάνει επαρκή αγωγή για τον σταθερό καρκινικό πόνο του.
4. Υπάρχει θεραπευτική αγωγή για τον Καρκινικό Πόνο;
Βασική αρχή της θεραπείας του Καρκινικού Πόνου είναι η καλή και σε βάθος γνώση της παθοφυσιολογίας του πόνου, η γνώση της φαρμακολογίας των αναλγητικών φαρμάκων, καθώς και η γνώση όλων των τρόπων/μεθόδων αντιμετώπισης του.
Ο Καρκινικός Πόνος είναι πολυπαραγοντικός με δυναμικό (εξελισσόμενο) χαρακτήρα και χρειάζεται αφοσίωση με συνεχή εκτίμηση ώστε να είναι αποτελεσματική η αντιμετώπιση του.
Οι ογκολογικοί ασθενείς σήμερα θα πρέπει να αποτείνονται στα Ιατρεία Χρόνιου Πόνου για μια ολιστική αντιμετώπιση του προβλήματος τους. Επιστημονικές μελέτες ανέδειξαν ότι σε μη εξειδικευμένα κέντρα διαχείρισης χρόνιου πόνου, η μη αποτελεσματική θεραπεία του Καρκινικού Πόνου ανέρχεται σε ποσοστά μεταξύ 56 – 82.3%, ενώ σε εξειδικευμένα κέντρα το ποσοστό είναι περίπου 25,3% των ασθενών.
5. Ποιοι οι στόχοι της αντιμετώπισης του Καρκινικού Πόνου και ποιες οι θεραπευτικές επιλογές που προσφέρετε στο Cyprus Pain Clinic;
Στόχοι της αντιμετώπισης του καρκινικού πόνου είναι η αναγνώριση και άμεση αξιολόγηση του πόνου, η ανίχνευση των ψυχολογικών και πνευματικών επιδράσεων στην αντίληψη του, η εξατομίκευση της αναλγητικής αγωγής ανάλογα με τις ανάγκες και την ανοχή του ασθενή, η μεγιστοποίηση της ανεξαρτησίας και της ποιότητας ζωής του, η παροχή υποστήριξης και ενθάρρυνσης των μελών της οικογένειας και η τακτική επαναξιολόγηση των αποτελεσμάτων.
Το Cyprus Pain Clinic είναι η πρώτη εξειδικευμένη κλινική στην Κύπρο που σκοπό έχει την ολιστική αντιμετώπιση του Χρόνιου Πόνου και η οποία απαρτίζεται από μια πολυθεματική ομάδα γιατρών και επαγγελματιών υγείας, με εμπειρία και εξειδίκευση στη διαχείριση του πόνου. Αφοσιωμένοι στον άνθρωπο και τις ανάγκες του, προσφέρουμε αποτελεσματική ανακούφιση και φροντίδα, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής κάθε ασθενή.
Ο καρκινικός πόνος αντιμετωπίζεται με τη λήψη κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής (συνδυασμό φαρμάκων), με ελάχιστες επεμβατικές τεχνικές ή με συνδυασμό και των δύο.
- Αναλγητικά Φάρμακα
Τα αναλγητικά φάρμακα διατίθενται σε ποικίλες μορφές και είναι τα ακόλουθα:
- Παρακεταμόλη και ΜΣΑΦ
- Ήπια οπιοειδή (τραμαδόλη, κωδεΐνη)
- Ισχυρά οπιοειδή (μορφίνη, φεντανύλη, μεθαδόνη )
- Αντιεπιληπτικά / Αντικαταθλιπτικά
- Κορτικοστεροειδή
- Ελάχιστα επεμβατικές Τεχνικές
- Αποκλεισμός νεύρων
- Νευρόλυση με ραδιοσυχνότητες (RF) νεύρων, συμπαθητικών γαγγλίων και πλεγμάτων
- Αποκλεισμός συμπαθητικών πλεγμάτων (αστεροειδές γάγγλιο, κοιλιακό πλέγμα κ.α.) με αλκοόλη ή φαινόλη
- Επισκληρίδιος έγχυση φαρμάκων
- Συνεχής υπαραχνοειδής έγχυση φαρμάκων με αντλία (εμφυτεύσιμη)
- Επικουρικές Θεραπείες
- Βελονισμός
- TENS
- Φυσικοθεραπεία
- Διατροφή
Δρ. Περικλής Ζαβρίδης, MD, MSc, PhD
Αναισθησιολόγος – Αλγολόγος
Email: pzavridis@painclinic.com.cy
Website: https://painclinic.com.cy/
