- Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2;
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 είναι μια πάθηση όπου το σώμα μας δεν μπορεί να ρυθμίσει σωστά τα επίπεδα γλυκόζης (σάκχαρο) στο αίμα. Ο διαβήτης τύπου 2 είναι η πιο συχνή μορφή διαβήτη που συναντάμε και μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Ο διαβήτης τύπου 2 αφορά το 90-95% του συνόλου των ατόμων με διαβήτη παγκοσμίως.
Στο διαβήτη τύπου 2 ο οργανισμός μας σταματάει να αντιδρά με το τρόπο που πρέπει σε μια πολύ σημαντική ορμόνη, την ινσουλίνη. Αυτό σημαίνει ότι το πάγκρεας δεν λειτουργεί σωστά ή δεν μπορεί να παράγει αρκετή ινσουλίνη και σαν αποτέλεσμα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα αυξάνονται.
Πώς η ινσουλίνη βοηθά στη διαχείριση επιπέδων γλυκόζης στο αίμα; Η ινσουλίνη είναι σαν ένα κλειδί που βοηθά στο ξεκλείδωμα των κυττάρων και επιτρέπει στη γλυκόζη στο αίμα να μετακινηθεί στα κύτταρά όπου χρησιμοποιείται για ενέργεια.
- Ποια είναι τα αίτια του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2;
Είναι γνωστό εδώ και πάρα πολλά χρόνια ότι η παχυσαρκία αυξάνει το ρίσκο για εξέλιξη διαβήτη τύπου 2. Νέα έρευνα η οποία δημοσιεύτηκε στο Diabetes Care αποκάλυψε ότι το να έχεις υψηλότερα επίπεδα λίπους στο συκώτι και μικρότερο πάγκρεας αυξάνει άμεσα τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Συγκεκριμένα, για κάθε 5% αύξηση του ηπατικού λίπους, ο κίνδυνος για διαβήτη τύπου 2 αυξάνεται κατά 27%.
Επίσης, το ψηλό ηπατικό ένζυμο αλανινική αμινοτρανσφεράση (ALT)σε συνδυασμό με ψηλά τριγλυκερίδια, τα οποία αυξάνονται με τον καιρό, επίσης μπορούν να προβλέψουν την εξέλιξη σε διαβήτη τύπου 2. Το ALT αυξάνεται με την αύξηση του λίπους στο συκώτι.
Βάση αυτών των δεδομένων, o οργανισμός Diabetes UΚ έχει χρηματοδοτήσει μια πρόσφατη έρευνα που ονομάζεται Diabetes Remission Clinical Trial (DiRECT) ή στα Ελληνικά -Κλινική Δοκιμή Ύφεσης Διαβήτη-.
- Τι σημαίνει ύφεση του διαβήτη τύπου 2;
Ύφεση είναι όταν η γλυκοζηλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) παραμένει κάτω από το 6,5% για τουλάχιστον τρεις μήνες, χωρίς φαρμακευτική αγωγή για τον διαβήτη. Αυτός ο ορισμός έχει συμφωνηθεί από μια ομάδα διεθνών εμπειρογνωμόνων που είναι μέρος του Diabetes UK, του American Diabetes Association και του European Association for the Study of Diabetes.
Δεν αποκαλείται ως θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 αλλά χρησιμοποιείται ο όρος ύφεση, καθώς τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα μπορούν να αυξηθούν ξανά, αν υπάρξει ξανά αύξηση του βάρους.
- Πως μπορεί να τεθεί ο διαβήτης τύπου 2 σε ύφεση;
Τα τελευταία αποτελέσματα των ερευνών έχουν δείξει ότι η απώλεια βάρους παίζει σημαντικό ρόλο για αυτό. Συγκεκριμένα, η απώλεια βάρους περίπου 15 κιλών, ακολουθούμενη από μακροχρόνια συντήρηση και υποστήριξη από επαγγελματίες υγείας, μπορεί να φέρει τα πιο πάνω αποτελέσματα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με μια χαμηλή θερμιδικά διατροφή κάτω από την επιτήρηση κλινικού διαιτολόγου.
Αυτή η σημαντική απώλεια βάρους έχει ως αποτέλεσμα της μείωσης του λίπους τόσο στο συκώτι όσο και στο πάγκρεας. Περίπου το 46% των ατόμων που έχασαν 10-15 κιλά κατάφεραν να μπουν σε ύφεση, δηλαδή να ‘κοιμίσουν’ το διαβήτη τους. Τα κύτταρα που εκκρίνουν ινσουλίνη μέσα στο πάγκρεας κατάφεραν να επανεκκινήσουν και να εκκρίνουν περισσότερη ινσουλίνη από πριν. Με αυτόν τον τρόπο τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα επανήλθαν στα φυσιολογικά επίπεδα χωρίς φαρμακευτική αγωγή.
Σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι αυτή η απώλεια βάρους πρέπει να γίνει με ασφάλεια. Η ύφεση είναι πιο πιθανή εάν χάσετε βάρος το συντομότερο δυνατό μετά τη διάγνωση του διαβήτη σας, ειδικά στα πρώτα 5 χρόνια. Όμως, υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που έχουν θέσει τον διαβήτη τους σε ύφεση 25 χρόνια μετά τη διάγνωση τους (Diabetes UK).
Εάν θέλετε να αρχίσετε να χάνετε βάρος για να δουλέψετε προς την ύφεση του διαβήτη, είναι σημαντικό να μιλήσετε με έναν επαγγελματία υγείας πριν ξεκινήσετε, για να βεβαιωθείτε ότι είναι κατάλληλο για εσάς. Επίσης, μπορεί να χρειαστεί να μειώσετε ή να σταματήσετε οποιαδήποτε φάρμακα – ινσουλίνη ή σουλφονυλουρία, για παράδειγμα – πριν αρχίσετε να χάνετε βάρος ή και κατά τη διάρκεια για να αποφευχθούν τυχόν υπογλυκαιμίες. Για αυτό ο προσωπικός σας γιατρός/ διαβητολόγος/ενδοκρινολόγος και κλινικός διαιτολόγος πρέπει να είναι ενήμεροι και να υπάρχει συνεννόηση μεταξύ όλης της ομάδας.
Η ταχεία απώλεια βάρους δεν συνιστάται εάν έχετε ένα υγιές βάρος, είστε κάτω των 18 ετών, έγκυος, θηλάζετε ή έχετε διαγνωστεί ποτέ με διατροφική διαταραχή.
- Ποια άλλα οφέλη έχει η απώλεια βάρους;
Η απώλεια βάρους έχει πολλά οφέλη, ακόμα κι αν δεν οδηγεί σε ύφεση. Τα άτομα με παχυσαρκία έχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρών παθήσεων υγείας, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, εγκεφαλικό, καρδιακή προσβολή και αυξημένο ρίσκο ορισμένων καρκίνων. Έρευνες έχουν δείξει ότι η απώλεια ακόμη και 5% του σωματικού βάρους μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα χοληστερόλης, να βελτιωθούν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και να χρειαστεί μειωμένη φαρμακευτική αγωγή για όλα τα πιο πάνω.
References
- Diabetes UK (accessed 25th of November 2022) https://www.diabetes.org.uk/guide-to-diabetes/managing-your-diabetes/treating-your-diabetes/type2-diabetes-remission
- Diabetes UΚ (accessed 25th of November 2022) https://www.diabetes.org.uk/diabetes-the-basics/types-of-diabetes/type-2
- DiRect Trial (accessed 25th of November 2022) https://www.directclinicaltrial.org.uk
Γράφει η Σταύρη Μυλωνά, Κλινική Διαιτολόγος BSc (UK), με Εξειδίκευση στο Διαβήτη
Διαβάστε το βιογραφικό
