Η αλλαγή μπορεί να εμπνεύσει ελπίδα στους ανθρώπους, σε άλλους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη ψυχική τους υγεία και, μέσω της πρόκλησης άγχους, μπορεί τελικά να προκαλέσει επιδείνωση της σωματικής τους υγείας. Ο υποκείμενος παράγοντας που αναγκάζει μερικούς ανθρώπους να αντιμετωπίζουν καλύτερα την αλλαγή από ό,τι άλλοι, συχνά έρχεται σε μερικούς από τις διαφορετικές γνωστικές τους στρατηγικές και τη γενική ευκολία προσαρμογής τους στην αλλαγή.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο αντιμετώπισαν σημαντικές αλλαγές στην καθημερινή τους ζωή. Το αίσθημα ασφάλειας υγείας και εργασιακής ασφάλειας μπορεί να έχει αλλάξει σημαντικά προς το χειρότερο, οι άνθρωποι αναγκάστηκαν να σταματήσουν να εργάζονται ή να εργάζονται από το σπίτι, οι οικογένειες και οι φίλοι δεν μπορούν να δουν ο ένας τον άλλον, σε σημαντικά γεγονότα της ζωής, όπως γάμοι και ακόμη και εγκυμοσύνη, έχει τεθεί σε αναμονή και ο τρόπος με τον οποίο μπορούμε να περάσουμε τον ελεύθερο χρόνο μας, όπως το γυμναστήριο, ο κινηματογράφος, τα ψώνια στο κατάστημα και η ενασχόληση με άλλες δραστηριότητες έχουν αλλάξει δραστικά.
Συνολικά, η πανδημία COVID-19 έχει προσθέσει σημαντικά επίπεδα αβεβαιότητας στη ζωή μας μέσω των πολυάριθμων και συνεχών αλλαγών που οφείλονται στους περιορισμούς και τις αντιδράσεις στην εξάπλωση του ιού.
Η προσαρμογή είναι μια δεξιότητα που είναι θεμελιώδης για να επιτρέψει σε ένα άτομο να προσαρμοστεί στην αλλαγή. Βοηθά ένα άτομο να ανταποκρίνεται με ευελιξία σε νέες και απροσδόκητες καταστάσεις. Μέσω της προσαρμογής, οι άνθρωποι μπορούν εύκολα να πάρουν νέες συμπεριφορές που τους επιτρέπουν να αντιμετωπίσουν την αλλαγή.
Μελέτες έχουν δείξει ότι μια μειοψηφία ανθρώπων προσαρμόζεται καλύτερα στην αλλαγή. Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι αγωνίζονται να αποδεχτούν και να καλύψουν σημαντικές και απροσδόκητες αλλαγές, ιδιαίτερα αρνητικές, άλλοι θα ευδοκιμήσουν στις αντιξοότητες.
Η βασική διαφορά έγκειται στο πώς εκείνοι που ευδοκιμούν επεξεργάζονται και ανταποκρίνονται στην αλλαγή. Αντί να κοιτάζουν πίσω και να αξιολογούν τι συνέβη για να βρουν νόημα, που είναι μια γνωστική στρατηγική που κάποτε πιστευόταν ότι ήταν καθολική μεταξύ των ανθρώπων, οι επιτυχημένοι προσαρμογείς κάνουν το αντίθετο, κοιτούν μπροστά και σκέφτονται τι θα μπορούσαν να κάνουν τώρα που έχει συμβεί η αλλαγή.
Για τους περισσότερους ανθρώπους, η αλλαγή μας κάνει να κοιτάξουμε πίσω και να αναμασάμε τι συνέβη
Εξελικτικά μιλώντας, η αξιολόγηση του πώς και γιατί συνέβη κάτι είναι μια βασική στρατηγική για την πρόληψη της εμφάνισης μελλοντικών αρνητικών αποτελεσμάτων, προλαμβάνοντας καταστάσεις που οδηγούν σε αυτά. Ωστόσο, αυτή η στρατηγική δεν επιτρέπει σε ένα άτομο να προσαρμοστεί στην αλλαγή και εστιάζει στο παρελθόν και δεν του επιτρέπει να σκεφτεί πλήρως πώς να κάνει τις βέλτιστες προσαρμογές συμπεριφοράς για να διευκολύνει την αλλαγή.
Προηγουμένως, εθεωρείτο ότι αυτή η στρατηγική της αναδρομής ήταν έμφυτη σε όλους τους ανθρώπους. Τώρα, η έρευνα έχει δείξει ότι μπροστά στην αλλαγή, το ένα τρίτο των ανθρώπων θα συμπεριφέρονται διαφορετικά, χρησιμοποιώντας μια στρατηγική που τους επιτρέπει να προσαρμοστούν στην αλλαγή με μεγαλύτερη επιτυχία.
Στη δεκαετία του 1970, οι ερευνητές Maddi και Horn άρχισαν να ερευνούν το προσωπικό που εργαζόταν στην τηλεφωνική εταιρεία Ma Bell, η οποία αντιμετώπιζε μια αναπόφευκτη αποδιοργανωτική διάλυση καθώς άλλες εταιρείες τηλεφωνίας έκλεψαν το μερίδιο αγοράς τους. Οι επιστήμονες ενδιαφέρθηκαν να ανακαλύψουν πώς αντέδρασαν οι άνθρωποι στην τεράστια αλλαγή της ζωής. Για χρόνια συνέλεγαν πληθώρα δεδομένων από τους υπαλλήλους, τον έκτο χρόνο συνέβη η διάλυση του Ma Bell, με αποτέλεσμα περίπου το μισό εργατικό δυναμικό να χάσει τη δουλειά του. Οι επιστήμονες συνέχισαν να μελετούν ολόκληρη την ομάδα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχασαν τη δουλειά τους και εκείνων που απολύθηκαν, για τα επόμενα έξι χρόνια.
Διαπίστωσαν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι αντέδρασαν άσχημα στην αλλαγή, είτε κράτησαν είτε έχασαν τη δουλειά τους. Η ομάδα κατέγραψε αυξήσεις σε ασθένειες όπως ο καρκίνος, τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά, καθώς και αύξηση των διαζυγίων, του αλκοολισμού, του εθισμού στα ναρκωτικά και του τζόγου.
Ωστόσο, το ένα τρίτο των ανθρώπων και στις δύο ομάδες αντέδρασαν διαφορετικά και μετέτρεψαν με επιτυχία αυτή την αλλαγή σε προσωπική επιτυχία. Εκείνοι σε αυτό το τρίτο που κράτησαν τις δουλειές τους συνέχισαν να ανεβαίνουν στις τάξεις και όσοι έχασαν τη δουλειά τους έγιναν επιτυχημένοι σε νέες προσπάθειες.
Η διαφορά μεταξύ αυτού του τρίτου και της πλειοψηφίας που υπέφερε από την αλλαγή ήταν ότι ο προσαρμοστικός τρίτος επέδειξε «υπαρξιακό θάρρος» και κοίταζε μπροστά και όχι πίσω. Οι άνθρωποι είναι καλωδιωμένοι να αναζητούν απαντήσεις για την αλλαγή, ωστόσο, δεν κοιτάζουν όλοι στο ίδιο μέρος.
Αλλάζοντας την προοπτική μας για να κοιτάξουμε μπροστά
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Irvine βρήκαν παρόμοια στοιχεία όταν διερευνούσαν τι ξεχωρίζει τους ανθρώπους από την άποψη της ανάρρωσης από το τραύμα. Μελετώντας μια ομάδα ανθρώπων που είχαν υποστεί απώλεια συζύγου ή παιδιού, ήταν θύματα παιδικής κακοποίησης ή τρομοκρατίας ή είχαν υποστεί φυσική καταστροφή, η ομάδα διαπίστωσε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι ενστικτωδώς αναζητούν μια εξήγηση για τον πόνο τους στρέφοντας στο παρελθόν. Ωστόσο, το ένα τρίτο των θυμάτων τραύματος δεν υιοθέτησε αυτή την προοπτική και κοίταξε τι θα μπορούσαν να κάνουν στο μέλλον τώρα ό,τι τους συνέβη. Αυτό το τρίτο βρέθηκε να είναι το πιο καλά προσαρμοσμένο μετά το τραύμα τους.
Και οι δύο μελέτες δείχνουν πώς έχουμε την ευκαιρία να ευδοκιμήσουμε σε περιόδους ανατρεπτικών αλλαγών αλλάζοντας συνειδητά την εστίασή μας. Όσοι από εμάς κοιτάμε φυσικά στο παρελθόν για απαντήσεις μπορεί να αντιμετωπίσουμε καλύτερα την αλλαγή εάν αποφύγουμε αυτή τη γνωστική στρατηγική για να κοιτάξουμε στο μέλλον για ευκαιρίες που μπορεί να παρουσιάσει αυτή η αλλαγή.
Βιβλιογραφικές αναφορές:
- Αντιμετώπιση του στρες. Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών. Διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/daily-life-coping/managing-stress-anxiety.html
- Maddi, S., 2004. Hardiness: An Operationalization of Existential Courage. Journal of Humanistic Psychology, 44(3), σσ.279-298. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0022167804266101
- Silver, R. and Updegraff, J., 2013. Αναζήτηση και εύρεση νοήματος μετά από προσωπικά και συλλογικά τραύματα. Η ψυχολογία του νοήματος., σσ.237-255. https://webfiles.uci.edu/rsilver/Silver%20&%20Updegraff%20Searching%20for%20Meaning%202013.pdf
Γράφει η Sarah Moore, B.Sc. Psychology, M.Sc. Cognitive and Clinical Neuroscience
Διάβασε το βιογραφικό