Close-up shot of caucasian girl in sleep mask hiding under blanket. Overhead portrait of refined european woman posing in bed.

Ο κακός ύπνος κατά την εφηβεία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πολλαπλής σκλήρυνσης (ΣΚΠ)

Μια μελέτη βρήκε μια σχέση μεταξύ της ποιότητας του ύπνου κατά την εφηβεία και του κινδύνου εμφάνισης σκλήρυνσης κατά πλάκας (ΣΚΠ).

  • Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια χρόνια πάθηση που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα.
  • Η ακριβής αιτία της σκλήρυνσης κατά πλάκας είναι άγνωστη και οι ερευνητές εργάζονται για να κατανοήσουν τους παράγοντες κινδύνου και πώς οι άνθρωποι μπορούν να τροποποιήσουν τον κίνδυνο.
  • Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι ο ανεπαρκής ύπνος και η χαμηλή ποιότητα ύπνου στην εφηβεία μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης σκλήρυνσης κατά πλάκας αργότερα στη ζωή.

Ο ύπνος είναι απαραίτητος για την υγεία, βοηθώντας το σώμα να διατηρήσει τις τυπικές του λειτουργίες. Ωστόσο, οι ερευνητές εξακολουθούν να εργάζονται για να κατανοήσουν τα οφέλη για την υγεία του ύπνου και τους κινδύνους του κακού ύπνου. Ένας τομέας ενδιαφέροντος είναι η σημασία του ύπνου κατά την εφηβεία.

Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry διαπίστωσε ότι ο κακός ύπνος στην εφηβεία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης σκλήρυνσης κατά πλάκας (ΣΚΠ).

Ο αντίκτυπος της σκλήρυνσης κατά πλάκας

Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια αυτοάνοση διαταραχή με βλάβη στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Γενικά, η έναρξη των συμπτωμάτων εμφανίζεται μεταξύ 20 και 40 ετών.

Τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να εμφανίσουν ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων. Η κατάσταση μπορεί να προκαλέσει σε κάποιον να εμφανίσει αυξημένη αναπηρία με την πάροδο του χρόνου. Τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να έχουν μυϊκή αδυναμία, προβλήματα με την όραση, ζάλη και μούδιασμα.

Δεν είναι σαφές γιατί ορισμένοι άνθρωποι αναπτύσσουν σκλήρυνση κατά πλάκας. Θα μπορούσε να σχετίζεται με μια απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος του σώματος. Τα άτομα με ένα μέλος της οικογένειας με σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να έχουν αυξημένη ευαισθησία στην ανάπτυξη της διαταραχής.

Ο συγγραφέας μη-μελέτης, νευρολόγος και ειδικός στη σκλήρυνση κατά πλάκας, Δρ. Αχιλλεύς Ντράνος, εξήγησε στο MNT:

«Υπάρχουν διάφοροι γνωστοί παράγοντες κινδύνου για σκλήρυνση κατά πλάκας, συμπεριλαμβανομένης της γενετικής, του φύλου (οι γυναίκες έχουν 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν σκλήρυνση κατά πλάκας από τους άνδρες) και περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D ή έκθεση σε ιούς, όπως π.χ. Ιός Epstein-Barr. Πρόσφατη έρευνα έχει δείξει επίσης ότι ορισμένοι παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως το κάπνισμα ή η παχυσαρκία, μπορεί να παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη της ΣΚΠ».

Οι ερευνητές εξακολουθούν να εργάζονται για να κατανοήσουν το επίπεδο κινδύνου που ενέχουν τροποποιήσιμοι παράγοντες και πώς οι άνθρωποι μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης σκλήρυνσης κατά πλάκας.

Ποιότητα ύπνου και σκλήρυνση κατά πλάκας

Η συγκεκριμένη μελέτη ήταν μια μελέτη περίπτωσης-ελέγχου στη Σουηδία. Οι ερευνητές συμπεριέλαβαν 2.075 συμμετέχοντες που είχαν σκλήρυνση κατά πλάκας και 3.164 μάρτυρες. Οι ερευνητές ρώτησαν τους συμμετέχοντες σχετικά με την ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου κατά την εφηβεία τους. Διαίρεσαν τη διάρκεια του ύπνου σε τρεις κατηγορίες:

  • λιγότερο από επτά ώρες κάθε βράδυ (μικρός ύπνος)
  • μεταξύ επτά και εννέα ωρών κάθε βράδυ
  • 10 ή περισσότερες ώρες κάθε βράδυ (μεγάλος ύπνος)

Οι ερευνητές ρώτησαν επίσης τους συμμετέχοντες σχετικά με τη διαφορά μεταξύ του πότε κοιμόντουσαν τις εργάσιμες ή τις σχολικές ημέρες και πότε κοιμόντουσαν τα Σαββατοκύριακα και τις ελεύθερες ημέρες. Τέλος, οι ερευνητές ρώτησαν τους συμμετέχοντες σχετικά με την ποιότητα του ύπνου, από πολύ κακή έως πολύ καλή.

Η μελέτη διαπίστωσε ότι ο ύπνος λιγότερο από επτά ώρες τη νύχτα κατά την εφηβεία συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σκλήρυνσης κατά πλάκας. Η χαμηλή ποιότητα ύπνου προσέφερε παρόμοιο σχετικό κίνδυνο. Διαπίστωσαν ότι οι διαφορές στον χρόνο ύπνου μεταξύ των Σαββατοκύριακων και των σχολικών ημερών δεν επηρέασαν σημαντικά τον κίνδυνο ενός ατόμου για σκλήρυνση κατά πλάκας.

Η συγγραφέας της μελέτης και ερευνήτρια του Ινστιτούτου Karolinska, Δρ. Anna Hedström, εξήγησε στο MNT:

«Ξεκινήσαμε να διερευνήσουμε εάν τα συνήθη μοτίβα ύπνου σε [μια] νεαρή ηλικία επηρεάζουν τον κίνδυνο μεταγενέστερης ανάπτυξης ΣΚΠ. Τόσο ο ανεπαρκής [και] κακός ύπνος επηρεάζουν αρνητικά το ανοσοποιητικό σύστημα με διάφορους τρόπους και έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο άλλων φλεγμονωδών ασθενειών. Διαπιστώσαμε ότι ο πολύ λίγος ύπνος ή η κακή ποιότητα ύπνου αύξανε τον κίνδυνο αργότερα να αναπτύξετε ΣΚΠ έως και 50%.

Δρ. Ο Ντράνος σχολίασε περαιτέρω τη μελέτη:

«Ο επαρκής ύπνος αποκατάστασης σε νεαρή ηλικία μπορεί να είναι σημαντικός για τη διατήρηση της επαρκούς ανοσοποιητικής λειτουργίας και μπορεί να είναι προληπτικός παράγοντας κατά της ΣΚΠ. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα ευρήματα της μελέτης παρέμειναν παρόμοια όταν αποκλείστηκαν όσοι εργάζονταν σε βάρδιες, κάτι που είναι σημαντικό, καθώς η εργασία σε βάρδιες συνδέεται συχνά με στέρηση ύπνου και κιρκάδιο αποσυγχρονισμό και αυτοί είναι γνωστοί ως παράγοντες κινδύνου για ΣΚΠ».

Περιορισμοί μελέτης και συνέχιση της έρευνας

Η μελέτη είχε κάποιους περιορισμούς. Πρώτον, η μελέτη δεν μπορεί να αποδείξει ότι ο κακός ύπνος προκαλεί σκλήρυνση κατά πλάκας. Οι συγγραφείς παραδέχονται ότι είναι πιθανή η αντίστροφη αιτιότητα, η μεροληψία ανάκλησης, η μεροληψία επιλογής και η υπολειπόμενη σύγχυση.

Οι ερευνητές βασίστηκαν επίσης σε δεδομένα από ερωτηματολόγια που συμπλήρωσαν οι συμμετέχοντες, τα οποία μπορεί να διατρέχουν τον κίνδυνο ανακριβειών. Παραδέχονται επίσης ότι μπορεί να ήταν συστατικά στα οποία δεν προσαρμόστηκαν, όπως το άγχος και οι διατροφικές συνήθειες. Η μελέτη διεξήχθη σε μία χώρα, υποδεικνύοντας πιθανώς την ανάγκη για περισσότερες διαφορετικές πληθυσμιακές μελέτες στο μέλλον.

H Δρ. Hedström σημείωσε τα ακόλουθα στοιχεία περαιτέρω έρευνας:

«Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να συμβάλει σε χαμηλής ποιότητας φλεγμονή, οξειδωτικό στρες και διαταραχή του αιματοεγκεφαλικού φραγμού. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για τη διερεύνηση των ακριβών μηχανισμών πίσω από τα ευρήματά μας».

O Δρ. Ντράνος προσέφερε επίσης μερικά λόγια προσοχής:

«Όπως συμβαίνει με κάθε μελέτη παρατήρησης, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι τα ευρήματα δεν αποδεικνύουν την αιτιότητα και χρειάζεται περισσότερη έρευνα για την κατανόηση των υποκείμενων μηχανισμών και την επιβεβαίωση των ευρημάτων…Συνολικά, ενώ αυτή η μελέτη παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τη συσχέτιση μεταξύ ύπνου και κινδύνου σκλήρυνσης κατά πλάκας, είναι μόνο ένα κομμάτι του παζλ. Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την πλήρη κατανόηση της πολύπλοκης αλληλεπίδρασης γενετικών, περιβαλλοντικών παραγόντων και παραγόντων τρόπου ζωής που συμβάλλουν στον κίνδυνο ΣΚΠ».

Η σημασία του ύπνου για τους εφήβους

Ο ύπνος υψηλής ποιότητας είναι απαραίτητη για την υγιή ανάπτυξη και ανάπτυξη των εφήβων. Ο επαρκής ύπνος βοηθά το σώμα να επουλωθεί και βελτιώνει επίσης την πνευματική λειτουργία. Η Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Ύπνου συνιστά στους έφηβους μεταξύ δεκατριών και δεκαοκτώ ετών να κοιμούνται 8 έως 10 ώρες κάθε βράδυ.

Η μελέτη προσθέτει στοιχεία ότι ο επαρκής ύπνος είναι απαραίτητος κατά την εφηβεία και ότι ο ανεπαρκής ύπνος θα μπορούσε να είναι επιζήμιος για την υγεία. Οι συγγραφείς σημειώνουν ότι η εκπαίδευση των γονέων και των εφήβων σχετικά με τις πιθανές συνέπειες του ανεπαρκούς ύπνου είναι κρίσιμη. Η Δρ. Χέντστρομ σημείωσε στο MNT:

«Ο επαρκής ύπνος είναι απαραίτητος για τη βέλτιστη λειτουργία του ανοσοποιητικού και ειδικά μεταξύ των εφήβων, [αλλά] ο ανεπαρκής ύπνος είναι συχνός. Οι ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας που έχουν παιδιά συχνά ρωτούν αν μπορούν με κάποιο τρόπο να μειώσουν τον κίνδυνο να αναπτύξουν τα παιδιά τους τη νόσο. Η μελέτη μας δείχνει ότι ο επαρκής ύπνος κατά τη διάρκεια των εφηβικών [χρόνων] θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου μεταγενέστερης ανάπτυξης ΣΚΠ».

Πηγή: Medical News Today

Bowl with almond on a wooden table. (selective focus; close-up shot)

Ποια είναι η μεταχείριση με την αντιφλεγμονώδη δίαιτα;

Λίγοι πυρήνες από αλήθειες διατροφής και μερικές τροφές με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Αν έχετε αναζητήσει ποτέ απαντήσεις σχετικά με τις τάσεις διατροφής και ευεξίας, καταλαβαίνετε πόσο δύσκολο είναι να διαχωρίσετε τις μόδες από την αλήθεια. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει δίαιτα διατροφή που θα θεραπεύσει μια χρόνια ασθένεια όπως η ψωρίαση ή η ψωριασική αρθρίτιδα (ΨΑ), και όποιος ισχυρίζεται ότι έχει την απάντηση είτε υπερεκτιμά την αποτελεσματικότητα ορισμένων τροφών είτε απλώς κάνει λάθος.

Δεν είναι όλα κακά νέα, όμως. Υπάρχουν τροφές που έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν τη φλεγμονή. Και μερικά από αυτά είναι πιθανώς τροφές που ήδη τρώτε. Και γνωρίζουμε ότι μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή είναι ένας σημαντικός παράγοντας για τη συνολική υγεία σας.

Γιατί εστιάζουμε στη φλεγμονή;

Εάν πάσχετε από ψωριασική νόσο, γνωρίζετε ότι η ψωρίαση δεν είναι δερματική ασθένεια και η ψωριασική αρθρίτιδα (ΨΑ) δεν είναι απλώς μια ασθένεια των αρθρώσεων. Η ψωριασική νόσος σχετίζεται με συστηματική φλεγμονή – φλεγμονή σε όλο το σώμα – που θέτει τα άτομα με ψωρίαση ή ΨΑ σε υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιαγγειακή νόσο, διαβήτη τύπου 2, κατάθλιψη και άλλες σχετικές παθήσεις που ονομάζονται συννοσηρότητες (comorbidities).

Για να αντιμετωπίσετε σωστά τη ψωριασική νόσο, πρέπει να αντιμετωπίσετε την υποκείμενη συστηματική φλεγμονή, φτιάχνοντας τροφές που μπορεί να μειώσουν τη φλεγμονή που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα άτομα με αυτή τη χρόνια νόσο. Το φαγητό δεν είναι μια θεραπεία από μόνη της, αλλά η διατροφή μπορεί να είναι ευεργετική. Θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν εξειδικευμένο γιατρό σχετικά με την κατάλληλη θεραπεία για τη δική σας εμπειρία από την ψωριασική νόσο και πώς η διατροφή μπορεί να είναι μέρος του σχεδίου θεραπείας σας.

Η υγιεινή διατροφή, συμπεριλαμβανομένης της συνολικής ισορροπίας πρωτεΐνης, λίπους και υδατανθράκων από πηγές όπως ψάρια, φασόλια, αβοκάντο και άλλα φρούτα και λαχανικά, μπορεί να βελτιώσει τη συνολική υγεία σας και μπορεί να συμβάλει στη μείωση του αντίκτυπου ή της συχνότητας των συμπτωμάτων της ψωριασικής νόσου. Ωστόσο, ο καθένας αντιδρά διαφορετικά στο φαγητό, επομένως θυμηθείτε να συνεργαστείτε με τον γιατρό σας πριν αλλάξετε τη διατροφή σας. [1]

Τι πρέπει να τρώω που μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή;

Οι ακόλουθες τροφές έχουν δείξει ή είναι γνωστό ότι έχουν ιδιότητες που μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση της φλεγμονής στο σώμα. Αυτό που είναι πιο σημαντικό όμως δεν είναι κάποια συγκεκριμένη τροφή, αλλά μια γενικά υγιεινή διατροφή. [1]

Πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε δίαιτα ή αλλάξετε τις διατροφικές σας συνήθειες, θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Μόνο ένας εξειδικευμένος γιατρός μπορεί να μιλήσει για τον τρόπο με τον οποίο μια δίαιτα μπορεί να επηρεάσει εσάς και την ψωρίαση ή την ΨΑ σας.

Μερικές αντιφλεγμονώδεις τροφές που πρέπει να δοκιμάσετε

  • Ντομάτες
  • Ελαιόλαδο
  • Πράσινα φυλλώδη λαχανικά – σπανάκι και λάχανο
  • Ξηροί καρποί — αμύγδαλα και καρύδια
  • Λιπαρά ψάρια—σολομός, σκουμπρί, τόνος και σαρδέλες
  • Φρούτα – φράουλες, βατόμουρα, κεράσια και πορτοκάλια [1]

Βιβλιογραφικές αναφορές

[1] NPF Health Eating Guide, από την Georgia Ullmann, Εθνικό Ίδρυμα Ψωρίασης, την εκπαίδευση υγείας και υπεύθυνη προγράμματος. Danielle L. Baham, M.S., R.D. Senior Dietitian UC Davis Comprehensive Cancer Center; Οι πληροφορίες που παρουσιάζονται σε αυτόν τον πόρο έχουν σχεδιαστεί μόνο για εκπαιδευτικούς σκοπούς και όχι για την παροχή ιατρικών συμβουλών. Οι μεμονωμένες αποκλίσεις στις περιπτώσεις ψωρίασης απαιτούν τη συμβουλή ιατρού για τη λήψη ορθών ιατρικών αποφάσεων. Οι πληροφορίες που παρουσιάζονται εδώ δεν προορίζονται να αντικαταστήσουν τις συμβουλές του γιατρού σας. Είναι σημαντικό να δείτε το γιατρό σας πριν αλλάξετε οτιδήποτε στο σχέδιο θεραπείας σας. Το Εθνικό Ίδρυμα Ψωρίασης δεν εγκρίνει φάρμακα, προϊόντα, εξοπλισμό ή θεραπείες για την ψωρίαση και την ψωριασική αρθρίτιδα.

Πηγή: Εθνικό Ίδρυμα Ψωρίασης