Είναι αλήθεια πως πολλοί άνθρωποι λατρεύουν τα Χριστούγεννα, ο καθένας για το δικό του ξεχωριστό λόγο. Από μικρά παιδιά μας μαθαίνουν πως η περίοδος αυτή είναι ο καιρός για να γιορτάσουμε, να μοιράσουμε δώρα και να βρεθούμε με την οικογένεια και τους φίλους μας. Δυστυχώς όμως για πολλούς η πραγματικότητα δεν ταιριάζει με όλο αυτό το όνειρο που περιτριγυρίζει αυτή την περίοδο του χρόνου.
Η σκέψη ότι όλες οι οικογένειες έχουν αυτά τα ευτυχισμένα οικογενειακά Χριστούγεννα με όλα να πηγαίνουν τέλεια είναι απλά ένας μύθος. Πολλοί άνθρωποι περνάνε την περίοδο των γιορτών μόνοι τους, είτε με πολύ περιορισμένο αριθμό ανθρώπων, είτε με τις οικογένειες τους χωρίς να έχουν όμως αυτό το αναμενόμενο κλίμα εορτασμού, ενότητας, αγάπης και συνεργασίας. Συναισθήματα απογοήτευσης, άγχους, θλίψης και αποτυχίας συχνά κυριαρχούν. Όσο και αν ελπίζει κάποιος κάθε χρόνο πως τα πράγματα θα αλλάξουν δια μαγείας αυτή τη χρονιά, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει.
Οι βασικότερες προκλήσεις την περίοδο των γιορτών είναι:
- Απώλεια. Αντιμετωπίζοντας την πρώτη περίοδο των Χριστουγέννων όταν έχετε χάσει ένα βασικό μέλος της οικογένειας είναι δύσκολο.
- Τεταμένες οικογενειακές σχέσεις. Δεν μπορούμε να τα πάμε καλά με όλους. Μερικές φορές οι σχέσεις είναι δύσκολες και υπάρχουν διαφορές μεταξύ των μελών της οικογένειας σε αξίες, συμπεριφορές, προσδοκίες και πρότυπα επικοινωνίας.
- Θέματα προσκόλλησης. Όσοι δεν νιώθουν ασφάλεια μέσα στην οικογένεια τους τότε έχουν την ανάγκη να αναζητούν συνεχώς υποστήριξης και κατανόησης και αυτό δημιουργεί αναστάτωση και άγχος.
- Σχέσεις χωρίς όρια. Η απουσία σαφών ορίων μεταξύ τουλάχιστον 2 μελών της οικογένειας δημιουργεί την ανάγκη των ανθρώπων να γίνονται όλα με το δικό τους τρόπο και τος δικούς τους κανόνες οδηγώντας σε αισθήματα χειραγώγησης, σύγχυσης και ενοχής.
- Απομόνωση και μοναχικότητα. Πολλοί νιώθουν σαν να μην υπάρχουν ή σαν να μην τους λαμβάνει κανείς υπόψη, με αποτέλεσμα να νιώθουν δυσφορία και μειονεκτικά όταν προσπαθούν να επικοινωνήσουν με τα υπόλοιπα μέλη.
Δεν μπορούμε να επιλέξουμε την οικογένειά μας όπως έχουμε τη δυνατότητα να επιλέξουμε τους φίλους μας. Για αυτό το λόγο πρέπει να βρούμε τρόπους να την κάνουμε να λειτουργήσει. Η προσδοκία ότι θα μπορέσουμε να τα πάμε καλά και να έχουμε την τέλεια ημέρα των Χριστουγέννων επειδή είμαστε οικογένεια, είναι πολύ ισχυρή στην κοινωνία μας. Τι μπορούμε όμως να κάνουμε για να έχουμε καλύτερα Χριστούγεννα που είναι γεμάτα με περισσότερη χαρά και λιγότερο πόνο;
Αφήστε χώρο για τη θλίψη. Εάν θρηνείτε την απώλεια ενός μέλους της οικογένειας τα Χριστούγεννα, αποδεχτείτε ότι οι συναισθηματικές σας αντιδράσεις θα είναι μικτές, απρόβλεπτες και ότι τα μικρά πράγματα μπορεί να σας προκαλέσουν. Αφήστε χώρο για τη θλίψη και προσεγγίστε τα άτομα με τα οποία νιώθετε ασφάλεια και μπορείτε να εμπιστευτείτε.
Αποδεχτείτε τη διαφορετικότητα. Αφήστε την ανάγκη να αλλάξετε ή να ελέγξετε τα μέλη της οικογένειας σας και αποδεχτείτε τους ανθρώπους για αυτό που είναι με όλα τα ελαττώματα και τις δυνάμεις τους. Αγκαλιάστε την ιδέα ότι δεν έχετε τον έλεγχο των άλλων γύρω σας και δεν είστε τόσο ισχυροί ώστε να μπορείτε να αλλάξετε την οικογένειά σας.
Βάλτε τα όριά σας – Εάν αντιμετωπίζετε επίθεση από κάποιον που επικρίνει τακτικά, δοκιμάστε τη σιωπή, παρά μια αμυντική στάση για να προσπαθήσετε να του αλλάξετε γνώμη. Δεν είστε υπεύθυνοι να αλλάξετε την γνώμη σε κανένα. Μην αφήνετε τους άλλους πάντα να σας επηρεάζουν ή να σας μειώνουν (είναι δικιά τους ανάγκη το να νιώθουν ανώτεροι), απαντήστε, ή αν πάντα μια συζήτηση οδηγεί σε εντάσεις απλά σιωπήστε. Η σιωπή είναι ένα πολύ ισχυρό όπλο.
Αναζητήστε άλλους για υποστήριξη και αγάπη – Δεν μπορούμε να επιλέξουμε την οικογένειά μας, αλλά είμαστε σε θέση να επιλέξουμε τους φίλους μας. Αναζητήστε άλλους στον κοινωνικό σας κόσμο που σας δίνουν μια αίσθηση οικογένειας και προσφέρουν αγάπη και υποστήριξη. Μάθετε να δίνετε προσοχή σε αυτό που σας δίνει η οικογένειά σας αντί να μένετε κολλημένοι σε αυτό που δεν σας δίνει και βρείτε δραστηριότητες με τις οποίες μπορείτε να αλληλοεπιδράσετε.
Γενικά αντί να προσπαθείτε να βρείτε τρόπους να αλλάξετε ή να αποφύγετε συγκεκριμένες καταστάσεις, προσπαθήστε να αλλάξετε την δικιά σας προσέγγιση και να βρείτε τρόπους να διαχειριστείτε την κατάσταση. Αποδεχτείτε τα πιθανά αρνητικά συναισθήματα που θα βιώσετε και βρείτε τους τρόπους να τα μειώσετε ή να τα αντιμετωπίσετε ούτως ώστε να μην γίνουν χειρότερα. Η εύρεση τρόπων για να γίνουν τα Χριστούγεννα μια πιο ευχάριστη εμπειρία είναι ο στόχος, ένας στόχος που μπορεί να επιτευχθεί με προσεκτική προσέγγιση. Να θυμάστε σε καμία οικογένεια δεν είναι όλα τέλεια και γενικότερα καμία κατάσταση δεν είναι πάντα τέλεια. Όλα εξαρτιόνται από την οπτική πλευρά που βλέπουμε κάποια πράγματα και τον τρόπο που τα αντιμετωπίζουμε.
Ευγενία Σταύρου
Κλινική Ψυχολόγος
Διάβασε το βιογραφικό
