Η Μαρία Λαφαζάνη, διευθύντρια του Κλινικού Χημείου “Μαρία Λαφαζάνη” της απαντάει στις 5 ερωτήσεις του Nutritionandhealth.care για τη γρίπη.
1. Τι είναι η γρίπη και πως μεταδίδεται;
Η γρίπη αποτελεί οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος και προκαλείται από τον ιό της γρίπης (Influenza Virus). Ταυτοποιήθηκε για πρώτη φορά σε στρατιωτικό προσωπικό, το 1918, στις ΗΠΑ. Ο ιος μεταδίδεται κυρίως αερογενώς, μέσω σχετικά μεγάλων σταγονιδίων (>5 μm), κατά την ομιλία καθώς και μέσω φτερνίσματός, βήχα και χειραψίας. O ιός μεταδίδεται επίσης με έμμεση επαφή, μέσω μολυσματικών επιφανειών και χρήση κοινών αντικειμένων, συγκεκριμένα με μεταφορά του στελέχους στη μύτη η στο στόμα. Συχνά συγχέεται το κοινό κρυολόγημα με την γρίπη. Το κοινό κρυολόγημα προκαλείται από διάφορα στελέχη ρινοιου (Rhinovirus), με ήπια συμπτωματολογία παρομοια με την γριπη κυρίως στο άνω αναπνευστικό, αντίθετα από τον ιό της γρίπης που ενδέχεται να επηρεάσει και το κατώτατο τμήμα του αναπνευστικού συστήματος.
2. Πόσοι τύποι γρίπης υπάρχουν και ποιες οι διαφορές τους;
Βάση του γενετικού τους υλικού, ο ιός της γρίπης ταξινομείται σε τέσσερις τύπους. Μόνο οι τύποι Α και Β θεωρούνται κλινικά σημαντικοί για το ανθρώπινο είδος. Η διαφορετική αλληλουχία νουκλεοτιδιων κωδικοποιεί διαφορετικές πρωτεΐνες και σε αυτό το σημείο έγγυται η διάφορα των τύπων. Για παράδειγμα, o ιος της γρίπης τύπου Α χαρακτηρίζεται από τις 3 μεμβρανικες πρωτεΐνες HA, NA, M2 ενώ ο ιός τύπου Β εκφράζει στην επιφάνεια του τις πρωτεΐνες HA, NA, NB και BM2, αντίστοιχα. Σύμφωνα με την δομή τους και την κυτταρική τους οργάνωση, διαφοροποιούνται στις βιολογικές τους διεργασίες (πχ είσοδος στα κύτταρα του ξενιστή, διαφορετική τρισδιάστατη δομή κλπ)
3. Ποια είναι τα συμπτώματα της γρίπης και πόσο διαρκούν;
Τα συμπτώματα της γρίπης, τα οποία εμφανίζονται 1-4 μέρες κατόπιν επώασης του ιού, συμπεριλαμβάνουν:
- απότομη αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος (>38.5), συνοδευόμενη από ρίγος
- πονοκέφαλο
- κόπωση/ατονία
- ξηρό βήχα
- ρινική καταρροή/απόφραξη
- πονόλαιμο
- μυαλγίες/αρθραλγίες
- συμπτώματα γαστρεντερικού (ναυτία, εμετοί, διάρροια), κυρίως σε παιδιά
Τα συμπτώματα επιμένουν για 3-10 ημέρες, παρόλα αυτά, η εξάντληση και ο ξηρός βήχας ίσως διαρκέσουν ακόμα παραπάνω.
4. Ποιες είναι οι επιπλοκές της γρίπης;
Στις πλείστες των περιπτώσεων, δεν παρατηρούνται επιπλοκές. Ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα, ενδέχεται να χρειαστούν ενδονοσοκομειακη περίθαλψη. Ενδεικτικά, κάποιες επιπλοκές της γρίπης είναι: πνευμονία, μυοκαρδίτιδα , εγκεφαλίτιδα, ραβδομυολυση ακόμα και ανεπάρκεια νεφρικής η αναπνευστικής λειτουργίας. Ασθενείς με χρόνια προβλήματα, κυρίως αναπνευστικά (πχ άσθμα, COPD), χρήζουν περαιτέρω προσοχής. Επιπρόσθετα, επιπλοκές παρατηρούνται σε γηραιοτερες ηλικιακά πληθυσμιακές ομάδες με προυπαρχοντα προβλήματα υγείας, όπως διαβήτης, καρδιαγγειακές παθήσεις κλπ.
5. Ποια άτομα πρέπει να εμβολιάζονται και εάν το εμβόλιο προκαλεί τη γρίπη;
Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης της εν λόγω ίωσης είναι ο εμβολιασμός, εδώ και πάνω από εξήντα χρόνια. Προτείνεται να πραγματοποιείται καθολικά, σε όλες τις πληθυσμιακές ομάδες, από τους έξι μήνες ζωής και άνω.
Οι πιθανότητες για τις πιο κοινές παρενέργειες (πονόλαιμος, εμπύρετο, κόπωση και μυαλγίες, με διάρκεια μέχρι δύο ημέρες) είναι σπάνιες μετά τον εμβολιασμό (<1/100). Παρατηρήθηκαν και άλλες σοβαρότερες παρενέργειες, για παράδειγμα κνίδωση και πυρετικοί σπασμοί σε παιδιά, με μικρότερη συχνότητα (<1/1000), σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC). Ιδανικά, συστήνεται εκ νέου χορήγηση εμβολίου, ανά χρόνο.
Το αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό των ιών της γρίπης είναι η ταχεία μετάλλαξη η οποία προκαλεί γενετική ποικιλομορφία, εξού και τα διαφορετικά στελέχη που εμφανίζονται ανά χρόνο.
Mαρία Λαφαζάνη
Βιοχημικός – Μικροβιολόγος – Αιματολόγος με μάστερ στην Μοριακή Βιολογία και Παθολογία των Ιών.
Διευθύντρια του Κλινικού Χημείου “Μαρία Λαφαζάνη”
Διάβασε το βιογραφικό
