Καταρχάς, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η σπατάλη τροφίμων είναι ένα ηθικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό ζήτημα που θα πρέπει να μας απασχολεί όλους και να ενεργοποιηθούμε άμεσα έτσι ώστε να μειωθεί και μακάρι να εξαλειφθεί.
Συγκεκριμένα, θα πρέπει όλοι ιθύνοντες που σχετίζονται με τη τροφική αλυσίδα να συμβάλουν στην πρόληψη και μείωση της σπατάλης τροφίμων. Το σχέδιο δράσης θα πρέπει να ξεκινά από εκείνους που παράγουν και επεξεργάζονται τρόφιμα (αγρότες, παραγωγούς τροφίμων και μεταπωλητές) έως εκείνους που διαθέτουν τρόφιμα για κατανάλωση (ξενοδόχοι, εστιατόριά, λιανοπωλητές κ.ά.) και τέλος εμείς οι καταναλωτές (ο καθένας μας ξεχωριστά). Έτσι, αν ενώσουμε δυνάμεις θα ενισχύσουμε την βιωσιμότητα του συστήματος τροφίμων αλλά και θα έχουμε και γενικότερα θετικά αποτελέσματα.
Λέμε όχι στη σπατάλη τροφίμων γιατί:
1. όσο περισσότερη παραγωγή τροφίμων τόσο περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου εκπέμπονται στη ατμόσφαιρα.
2. προστατεύουμε τόσο την ατομική μας υγεία όσο και του ζωικού βασιλείου. Για παράδειγμα, τρόφιμα τα οποία δεν είναι πλέον κατάλληλα για κατανάλωση από τον άνθρωπο μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως τροφή για τα ζώα.
3. αν η ζήτηση είναι μικρή τότε πριν μειωθεί η διατροφική αξία των τροφίμων (λίγες μέρες μετά την συγκομιδή των προϊόντων ή την ημερομηνία λήξης των τροφίμων) μπορούμε να τα προμηθέψουμε σε άτομα που τα έχουν ανάγκη όπως σε συσσίτια. Σημαντικό να αναφέρουμε ότι περίπου 43 εκατομμύρια άνθρωποι εντός της ΕΕ μπορούν να καταναλώσουν μόνο ένα ποιοτικό γεύμα κάθε δεύτερη μέρα. Ενώ ταυτόχρονα στην ΕΕ, εκτιμάται ότι το 20% (σε παγκόσμιο επίπεδο αντιστοιχεί στο 30%) του συνόλου των τροφίμων που παράγονται κάθε χρόνο χάνεται ή γίνεται σπατάλη, με κόστος περίπου 143 εκατομμύρια ευρώ.
4. εξοικονομούνται χρήματα, για τους αγρότες, τις εταιρείες και τα νοικοκυριά.
Πρακτικές συμβουλές:
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
Προγραμματίστε τα γεύματά σας. Φτιάξτε εβδομαδιαίο μενού έτσι θα γλυτώσετε και χρόνο, χρήμα αλλά και θα είστε και πιο σωστοί στις ποσότητες.
✅Χρησιμοποιήστε το φαγητό που έχει απομείνει και φτιάξτε άλλες συνταγές.
✅Γνωρίστε τις ημερομηνίες που αναγράφονται στις συσκευασίες (“Χρήση από” και “Καλύτερο πριν”).
✅Πιάστε ένα μικρότερο πιάτο μιας και πολλές φορές βάζουμε περισσότερο φαγητό από ότι θα καταναλώσουμε.
✅Βάλτε στην κατάψυξη τρόφιμα όπως φρούτα, λαχανικά αλλά ακόμη μπορείτε να βάλετε και έτοιμες μερίδες.
✅Αποθηκεύετε σωστά τα τρόφιμα π.χ. σε αεροστεγή δοχεία.
✅Φτιάξτε σπιτικές σάλτσες, ζωμούς, αλείμματα, μαρμελάδες κ.ά. με τρόφιμα που είναι λίγο πριν να χαλάσουν ή δεν έχουν και τόση καλή εμφάνιση (γνωστά ως “ugly foods”).
ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΟΡΑ
❗Γράψτε λίστα με τα τρόφιμα σύμφωνα με το μενού της εβδομάδας.
❗Αποφεύγετε να ψωνίζετε όταν πεινάτε.
❗Αγοράστε μόνο την ποσότητα που χρειάζεστε.
❗Επιλέξτε φρούτα και λαχανικά τα οποία η εμφάνιση τους δεν είναι ωραία αλλά γευστικά δεν μειονεκτούν.
ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ, CAFÉS, ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ & ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ
✳Πιάστε μικρότερο πιάτο και ξαναγεμίστε το αν χρειαστεί αντί να παραγγείλετε μεγάλη μερίδα και να καταλήξει στα σκουπίδια.
✳Ζητήστε στο μπουφέ π.χ. στην καντίνα της δουλειάς να σας σερβίρουν τη σωστή μερίδα φαγητού αν για παράδειγμα δεν πεινάτε πολύ.
✳Πάρτε μαζί σας το φαγητό που έχει απομείνει.

Ιωάννα Μασούρα
MSc (Southampton), BSc (Reading)
Διατροφολόγος με ειδίκευση στη Δημόσια Υγεία και Διατροφή
Διάβασε το βιογραφικό